Đối tượng chính của chung cư là người trẻ

Tốt nghiệp Đại học Kiến trúc Tp.HCM (1998), làm cho nhiều công ty nhà nước và những dự án lớn của nước ngoài. Năm 2002, kiến trúc sư Trần Hoàng Trung quyết định "ra riêng". Ban đầu chỉ lập xưởng thiết kế tập trung những kiến trúc sư trẻ cùng sở trường và gu thẩm mỹ. Bây giờ, xưởng thiết kế đó đã trở thành công ty mang tên TD Solutions.

Anh có thể cho biết đối tượng nào sử dụng chung cư cao cấp nhiều nhất?

Phần lớn khách hàng chọn chung cư cao cấp là người trẻ, những người thường xuyên đi nước ngoài hoặc làm trong công ty nước ngoài. Ngoài ra là Việt kiều và người nước ngoài làm việc ở Việt Nam.

Còn người dân nói chung, đặc biệt là những người lớn tuổi vẫn chưa có tập quán ở nhà chung cư. Người Việt Nam thích sống theo kiểu gia đình quây quần bên nhau, có khi cái nhà trên phố rất chật chội nhưng vẫn thích hơn là chung cư rộng rãi, thoáng mát.

Theo anh, điều gì tạo nên sự lựa chọn khác biệt đó?

Lý do đầu tiên và quan trọng nhất là văn hóa. Những người lớn tuổi, đặc biệt là các bậc ông bà mang văn hóa đóng. Họ nghĩ chung cư là ngôi nhà chung của mọi người, không có gì cho riêng họ, và họ không có sự riêng tư. Sau này nhà cửa hỏng hóc, sửa chữa cũng phiền, rồi họ không được sở hữu đất đai...

Trong lúc đó những người trẻ nhận thấy rõ thế mạnh của chung cư, nhất là chung cư cao cấp. Đó là có bãi để xe riêng, không lo mất trộm, có bảo vệ, có thang máy, ở rất cao, thoáng mát.

Nếu nhà trên phố mặt bằng chỉ vài chục mét, thì chung cư có những căn rộng tới 130 - 150m2, có thể làm được phòng khách, phòng ngủ, phòng ăn rất rộng theo yêu cầu của chủ nhà. Mà chung cư cao cấp bây giờ cũng rất riêng tư. Nói chung, chung cư đối với người trẻ vẫn là giải pháp tốt.

Nó cũng là giải pháp cho một xã hội hiện đại và... ít đất?

Lẽ đương nhiên là như vậy. Bây giờ, không thể nào tồn tại một xã hội mà mỗi gia đình được phân một căn nhà, rất tốn diện tích trong khi đất đai ngày càng hiếm và đắt như hiện nay.

Khi dồn lên cao, những khoảng đất trống còn lại chúng ta có thể trồng cây xanh, hồ bơi, công viên và những công trình phúc lợi. Như thế tốt và văn minh hơn nhiều so với ở trong các khu nhà riêng chen chúc.

Ở chung cư còn tiết kiệm vật liệu xây dựng, giá thành cũng không đắt so với nhà

Rất nhiều công trình thiết kế và trang trí nội thất ở SkyGarden, Hưng Vượng, Mỹ Thái (Phú Mỹ Hưng), Landcaster (Lê Thánh Tôn), Indochina (Nguyễn Đình Chiểu)... đều mang dấu ấn của Trung và TD Solutions.
riêng. Chung cư có môi trường sống năng động và hợp với phong cách của người trẻ hơn.

Khi thiết kế nội thất chung cư, anh thấy những người trẻ đó thường muốn gì?

Đối tượng chính của chung cư là người trẻ, nên xu hướng thiết kế chung cư cũng rất trẻ và hiện đại.

Đầu tiên là yếu tố tiện dụng, ánh sáng nhiều, thông thoáng. Người trẻ thường không thích những gì quá rườm rà, không thích những màu gỗ quá sậm mà thích màu gỗ sáng, tự nhiên.

Màu sắc trong căn hộ cũng phải trong sáng, nhẹ nhàng, hiện đại. Đường nét thẳng, đơn giản, không có những hoạ tiết trang trí cầu kỳ, nhưng phải mạnh mẽ và cá tính.

Có những người cá tính mạnh đến mức, bước vào căn hộ phải thấy ngay được những nét đặc biệt. Kiến trúc sư phải đưa nhiều giải pháp, để qua hình khối, màu sắc, làm nổi bật cá tính của họ, thậm chí có những màu sắc, hình khối rất gai góc. Bạn thử hình dung, có những căn hộ chỉ sử dụng hai màu trắng - đen. Rõ ràng là rất sốc, nhưng cũng rất cá tính.

Anh nói nhiều đến sự sáng tạo, vậy khi thiết kế và trang trí nội thất cho những chung cư cao cấp, kiến trúc sư có vay mượn sự sáng tạo của nước ngoài?

Theo tôi, kiến trúc sư phải đi nhiều. Mỗi mùa hội chợ về kiến trúc, nội thất là tôi hoặc những người trong công ty của tôi đều phải đi. Chúng tôi đi châu Âu, đi Mỹ và những vùng lân cận như Singapore, Hongkong, Bangkok... vừa để chiêm ngưỡng, vừa để cập nhật những xu hướng mới và học hỏi kinh nghiệm.

Tôi không tin một kiến trúc sư tự cho là giỏi mà chỉ ở Việt Nam. Vì kiến thức về kiến trúc, nội thất Việt Nam đi sau thế giới rất nhiều, mình không bằng thì đương nhiên phải học người ta, chứ không thể nào ngồi một chỗ nói tôi sáng tác được.

Sự tiến bộ của kỹ thuật xây dựng và trang thiết bị nội thất gần đây có hỗ trợ cho những sáng tác của kiến trúc sư?

Điều đáng mừng là một năm nay thị trường vật liệu xây dựng của mình có nhiều cái mới, như mi ca chống trầy, sàn gỗ mới... Thị trường nội thất cũng có những cái mới như tủ lạnh, bếp gas, hệ thống đèn hiện đại, gọn nhẹ, thẩm mỹ. Gạch lát nền cũng được các hãng của Việt Nam đầu tư nhiều, đồng thời nhập được nhiều đồ trang trí mới của các nước như Malaysia, Trung Quốc, Thái Lan...

Những cái mới đó giúp kiến trúc sư có thêm nhiều lựa chọn. Tôi lấy một ví dụ nhỏ: nếu trước đây mình muốn một mẫu gạch như vậy, với màu sắc đó để làm cho thiết kế của gian phòng đẹp hơn nhưng không thể kiếm đâu được mẫu gạch ưng ý. Sau này gạch Đồng Tâm chế ra được, rồi mình nhập từ Mã Lai về.

Khi có nhiều lựa chọn như vậy thì sự sáng tạo của kiến trúc sư thoải mái hơn, tốt hơn. Và đương nhiên chủ nhà là người được hưởng sự sáng tạo đó. Đó là điều đáng mừng. Tuy nhiên chỉ cần bước ra khỏi nước, qua Trung Quốc, Thái Lan lại thấy thị trường của mình vẫn còn quá nhỏ bé và nghèo nàn!

Diện tích và không gian của chung cư không rộng và phong phú như nhà riêng. Thiết kế chung cư lại có những quy chuẩn nhất định. Điều này có hạn chế sự sáng tạo của kiến trúc sư?

Đúng là chung cư có những hạn chế so với nhà riêng, nhưng không hoàn toàn như vậy.

Ví như vào chung cư Phú Mỹ Hưng, tôi có thể thiết kế lại không gian bên trong, và không gian bên trong chính là cái phân biệt với các căn hộ chung cư khác. Có những chung cư tôi làm đường cong chạy trong nhà và ngăn chia theo đường cong đó. Trông căn hộ bay bổng hơn rất nhiều.

Với những căn chung cư diện tích rộng, mình có thể đưa ra nhiều giải pháp hay. Nhiều người hay xây tường để ngăn phòng của một căn hộ, nhưng tôi không làm như vậy.

Tôi có thể ngăn phòng bằng những vách kính hay những vách trượt. Khi trượt cái vách ra thành một phòng rộng, đóng vách lại lại thành nhiều phòng riêng. Đối với tôi chung cư cũng có nhiều giải pháp về nội thất, và mình hoàn toàn có thể linh động.

Xin hỏi anh câu cuối: Cũng là một kiến trúc sư trẻ, anh nghĩ sao khi chúng ta có những kiến trúc sư trẻ, đầy cá tính và nhiệt huyết, nhưng trong nhiều công trình kiến trúc lớn, cụ thể là thiết kế toàn bộ một tòa chung cư cao cấp, đều phải... “chuyển nhượng” cho kiến trúc sư nước ngoài?

Tôi sẽ trả lời câu hỏi của chị bằng hai vế. Vế thứ nhất, nhiều kiến trúc sư trẻ chúng tôi chưa đủ lực để làm công trình lớn, chứ không phải không có khả năng làm. Ai cũng biết, công ty làm công trình lớn phải có hệ thống - bao gồm cơ sở vật chất và nhân viên - đủ lớn, để khi thiết kế xong, công ty của mình đảm bảo làm được công trình đó, và làm đúng tiêu chuẩn của mẫu thiết kế.

Thực sự, chủ đầu tư nước ngoài chưa tin tưởng vào kiến trúc sư Việt Nam lắm. Đó cũng là thực tế. Vì trong mắt họ, mình không đủ năng lực, điều kiện. Tôi biết rất nhiều kiến trúc sư trẻ thế hệ tôi có năng lực, có thẩm mỹ tốt nhưng chưa đủ lực để làm công trình lớn.

Trong khi đó, nhiều công ty đủ lực làm công trình lớn, như công ty nhà nước hay liên doanh nhà nước với tư nhân, nhưng khả năng làm việc của họ lại không mạnh. Họ có thể đảm đương công trình lớn nhưng thẩm mỹ lại không đáp ứng được yêu cầu của chủ đầu tư nước ngoài.

Vế thứ hai, nói tại sao những công trình lớn của nước ngoài thiết kế đẹp? Phải nói thật là “tại” họ thiết kế đẹp! Điều đó cũng dễ hiểu thôi, vì họ có nền tảng, họ được đào tạo và có điều kiện làm việc tốt hơn chúng tôi.

Nói như vậy, nhưng trình độ cũng như thẩm mỹ của giới kiến trúc sư trong nước đang phát triển rất mạnh, và tương lai, chính họ sẽ là những người thiết kế các chung cư cao cấp của Việt Nam.